Viết cho Tam Sư và giấc mơ còn dang dở
Về bài viết này, nó không đến từ một chuyên gia bóng đá, nên xin phép phân tích dưới góc độ một người xem bóng đá bình thường
…Everyone seems to know the score, they’ve seen it all before
They just know, they’re so sure
That England’s gonna throw it away, gonna blow it away
But I know they can play, ’cause I remember…
- Three Lions (Baddiel, Skinner & The Lightning Seeds)
Để ở đầu, xin được phép trích đôi câu từ bài hát Three Lions, bài hát cổ vũ Đội tuyển Anh ở Vòng chung kết EURO 1996 được tổ chức tại sân nhà. Tạm dịch rằng, dù bóng còn chưa lăn đi chăng nữa nhưng chúng ta luôn biết rằng đội bóng ấy sẽ thất bại. Nhưng vẫn luôn có một niềm hi vọng rằng một ngày nào đó, tuyển Anh lại có thể nâng cao chiếc cup vô địch như họ đã từng vào World Cup 1966. 55 năm sau, vào EURO 2020 (năm 2021) kết thúc với rất nhiều kì vọng vào Đội tuyển Anh tan thành mây khói của rất nhiều khán giả, những người đã trót một lần đặt kì vọng vào đội bóng luôn biết cách làm người hâm mộ của mình thất vọng và tiếc nuối.
Người hâm mộ đã phải chờ đợi quá lâu để có thể chứng kiến tuyển Anh bước chân vào một trận chung kết ở giải đấu lớn. Phải lâu lắm rồi họ mới đến gần một danh hiệu như vậy. Mọi thứ đều được ủng hộ, một giải đấu trên sân nhà theo đúng nghĩa đen của Anh, trừ trận knock-out với Ukraine thi đấu ở sân Olimpico. Có người nói vui rằng, nên trao cúp hoặc là đối với họ tuyển Anh đã vô địch từ sau trận thắng 2–0 trước Đức rồi, mà đúng là không thể so sánh như thế được khi Ý đá già dơ, nhiệt huyết và chính xác hơn Đức rất nhiều. Phải công nhận là Ý rất hay và thuyết phục, hoàn toàn với chức vô địch lần này.
Chuỗi 5 trận liên tiếp giữ sạch lưới là thành quả của Gareth Southgate và các học trò, tuy đấy không phải là thứ bóng đá đẹp nhưng nếu tiếp cận thực dụng thì có thể gật gù mà đồng ý rằng “tôi không bị thủng lưới thì chắc chắn là tôi không thua”. Southgate tiếp cận thận trọng, đúng cả giải nhưng có lẽ đã sai ở trận cuối cùng vào thời khắc quyết định. Trong suốt 6 trận trước đó, Anh chỉ để thủng lưới đúng 01 bàn và hoàn toàn bất bại, rõ ràng là Southgate có lí cho sự thực dụng của mình.
Ở trận chung kết, sau khi có bàn thắng dẫn trước, Anh chuyển về trạng thái phòng thủ và nhường thế trận cho Italia. Họ có thể đá chậm và thiên về phòng ngự suốt cả trận vì cả giải này họ quen đá như vậy rồi, nhưng cái sai có lẽ nằm ở việc để cho Italia hoàn toàn lấn át, thậm chí không thèm phản công khi có cơ hội. Để rồi trong một thoáng thiếu sự bọc lót ở hàng thủ, tuyển Anh đã phải nhận bàn thua. Southgate đã quá thận trọng hay chăng? Liệu nếu như Italia không có bàn gỡ, ông ý có định thay người không? Bàn thua có lẽ là đã có lỗi kèm người của hàng thủ, tất nhiên rồi, khi có bàn thua thì chắc chắn rằng ít nhất ai đó trong đội phải có lỗi. Nhưng ít ra những tình huống giao tiếp kém giữa hàng thủ và Pickford không kém đến mức thường xuyên chuyền hỏng để rồi mất bóng như các trận trước.
Có thể Southgate không hẳn là đã sai khi chọn đá thấp và chủ động phòng ngự khi có bàn thắng sớm. Vì rất lâu rồi người Anh mới vào đến một trận chung kết và giờ là có bàn dẫn trước, chưa bao giờ danh hiệu lại gần họ đến vậy. Sau bàn thua ấy, từ việc thay người khi bị gỡ hòa, đến thay người khi thời gian hiệp phụ, chọn người đá penalties của chiến lược gia sinh năm 1970 lại khiến người hâm mộ Tam sư không hài lòng.
Khi sự việc đã diễn ra không như mong muốn, người ta thường nói giá như. Giá như tuyển Anh có bàn thắng ở khoảng thời gian 15 phút cuối trận, có thể họ sẽ biết cách giữ gìn tỉ số ấy và biết cách đá hơn chăng ?!!??. Giá như họ tận dụng các cơ hội phản công, tập trung cầm bóng, giữ nhịp làm chậm trận đấu. Hay sẵn sàng liều mạng chơi canh bạc tất tay khi tung hết những cầu thủ tấn công vào từ sớm để kết thúc trận đấu trước khi nó bước đến loạt luân lưu căng não. Người ta không ngừng tán dương cặp trung vệ Bonucci và Chiellini đã chơi hay như thế nào, nhưng họ vẫn có điểm yếu ở mặt chống bóng bổng, điển hình là tình huống John Stones và Maguire đánh đầu. Giá như những người có kinh nghiệm trận mạc hơn như Walker, Handerson thực hiện loạt luân lưu, kết quả có thể sẽ khác... Và cuối cùng thôi, giá như cả 03 sự thay đổi người của Southgate thực hiện thành công quả đá penalty của mình, thì có lẽ giờ người ta còn đang mải tung hô ông như một bậc thầy về chiến lược rồi.
Với các cầu thủ, thua trận ko phải là dấu chấm hết cho Rashford, Sancho hay Saka… rồi sẽ đến lúc người hâm mộ sẽ tập trung vào những drama khác. Điều cần làm giờ là bỏ qua những lời chỉ trích, tập trung vào phát triển và chờ đợi những cơ hội tỏa sáng khác. Người ta cũng khen chê Southgate đủ rồi (đa phần là chê). Nói SG kém thì có phần bất công cho ông ta, và thực tế đã chứng tỏ như vậy. Một HLV đưa đội bóng của mình vào chung kết ở một giải đấu lớn thì không phải HLV hạng xoàng. Tất nhiên, trách nhiệm đầu tiên sẽ thuộc về HLV trưởng, có trách thì hãy trách ông ta quá thận trọng và thiếu đi bản lĩnh chiến đấu. Đã có nhiều cơ hội để tuyển Anh chơi tất công nhằm kết thúc trận đấu sớm hơn, thậm chí là cơ hội để họ có một đội hình đá luân lưu khác…
Khoảng một tuần sau trận đấu ấy diễn ra, sự bàn tán của dư luận cũng đã lắng xuống dần dần, người đọc cũng không còn quá quan tâm đến những bài mổ xẻ thất bại. Dẫu vẫn còn những thông tin liên quan đến việc chọn người đá luân lưu nhưng chắc giờ cũng không quan trọng nữa rồi. Mùa giải mới cũng sắp bắt đầu, bữa tiệc bóng đá lại đón chờ những người hâm mộ tới thưởng thức.
Hà Nội, 7:56 17 tháng 06 năm 2021
